Kaum Cina di Malaysia
Sejarah
Kaum China merupakan kumpulan etnik kedua terbesar di Malaysia selepas kaum Melayu. Masyarakat Malaysia yang berketurunan Cina terdiri daripada beberapa sub-etnik, seperti Cina Min, Cina Yue, Cina Hakka, Cina Wu dan Cina Utara. Penempatan pertama yang dibuka di Malaysia ditubuhkan pada abad ke-15 apabila Puteri China, Hang Li Po telah dikahwinkan dengan Sultan Melaka. Semenjak itu, kaum Cina telah berkembang menjadi populasi kedua terbesar di Malaysia.
Gelombang Pertama – Perikatan Strategik
Sejarah masyarakat Cina di Malaysia bermula dengan ketibaan Laksamana Zheng Ho (tahun 1371 – 1435), yang juga dikenali sebagai Laksamana Cheng Ho. Cheng Ho merupakan seorang pengembara, sida-sida, dan diplomat dari Dinasti China Ming. Sepanjang hayatnya, dia telah memyertai sebanyak tujuh pelayaran, dan dalam jangka masa itu telah berlayar ke Melaka sebanyak lima kali.
Berikutan misi diplomatik Zheng He, Sultan Empayar Melaka yang ke-6, Mansur Shah (memerintah: tahun 1456 – 1477) telah menagturkan perkahwinan politik kepada Hang Li Po, seorang puteri dari Dinasti Ming pada tahun 1459. Sebelum mengahwini dan menjadi isteri kelima Sultan Mansur Shah, Puteri Hang Li Po telah memeluk agama Islam. Apabila Puteri Hang Li Po tiba di Melaka, puteri itu telah membawa sejumlah 500 orang dayang bersama-samanya.
Sebagai hadiah perkahwinan kepada permaisuri baru dan dayangnya, Sultan Mansur Shah telah memperkenankan kepada mereka sebuah kawasan khasi di Melaka, yang dinamakan Bukit Cina. Dalam membangunkan kawasan tersebut, sebuah waduk air telah dibina, dan kemudiannya dikenali sebagai Perigi Raja dan menjadi sumber air yang penting bagi mereka yang tinggal di kawasan ini. Pada tahun 1677, pihak Belanda telah membina dinding mengelilingi telaga and menukarkannya kepada sebuah telaga hajat. Pada hari ini, Bukit Cina merupakan salah satu dari jirat Cina yang terbesar di Malaysia, dengan kira-kira 12,500 buah kubur. Apa yang memelikkan, tidak ada catatan yang tertinggal yang merekodkan seorang Puteri China bernama Hang Li Po dalam rekod Dinasti Ming di China. Dipercayai bahawa Puteri Hang Li Po mungkin bukanlah keluarga terdekat Emperor Yongle dari Dinasti Ming, tetapi sebaliknya merupakan anggota istananya.
Banyak dayang-dayang Hang Li Po yang mengahwini pengiring-pengiring lelaki Sultan Mansur Shah dan menghasilkan waris berketurunan China-Melaka. Waris keturunan kumpulan pendatang Cina pertama ini (yang terdiri dari kumpulan sub-etnik Cina Hokkien) yang tiba di Malaysia antara abad ke-15 dan ke-17, dikenali sebagai Peranakan, yang merangkumi sub-cabang yang terkenal sebagai Bab-Nyonya. Orang lelaki dikenali sebagai Baba dan wanita dipanggil Nyonya.
Gelombang Kedua – Demi Mencari Masa Depan yang Lebih Baik
Gelombang kedua pendatang Cina ke Malaysia tiba sewaktu Malaysia merupakan sebuah Koloni British pada awal abad ke-19. Pada waktu itu, negara ini dikenali sebagai British Malaya yang merangkumi Malaysia dan Singapura pada masa sekarang. Dalam jangka masa itu, China sedang mengalami kekacauan yang genting dan baru sahaja tewas dalam Perang Candu Pertama (tahun 1839 – 1842), Perang Candu Kedua (tahun 1856 – 1860) dan sedang berada dalam perang saudara antara Parti Komunis dan Parti Nationalis China (tahun 1927 – 1950).
Konflik dalaman telah menjatuhkan China ke dalam kegawatan yang besar, yang mengakibatkan persekitaran politik yang tidak stabil dan situasi kehidupan yang susah, yang menyebabkan ramai orang Cina terpaksa berhijrah untuk mencari peluang yang lebih baik. Salah satu destinasi yang popular adalah British Malaya. Kebanyakan pendatang Cina dalam gelombang kedua datang dari wilayah Fujian dan Guandong.
Gelombang Ketiga – Pasangan Berbangsa Asing
Gelombang ketiga penghijrahan oran Cina ke Malaysia berlaku pada tahun 1900-an tetapi kali ini dalam jumlah yang lebih kecil, kerana kebanyakan mereka datang sebagai pasangan kepada mereka yang telah berhijrah terlebih dahulu ke Malaysia. Kebanyakan mereka datang dari bahagian utara China dan bertutur dalam dialek Mandarin.
Populasi Cina di Malaysia
Kaum Cina merupakan kumpulan etnik kedua terbesar di Malaysia selepas bumiputera Melayu, dengan kaum India menjadi kaum ketiga terbesar di negara ini. Kira-kira 6.9 juta daripada jumlah 31 juta orang yang tinggal di Malaysia (atau 22.6%) berdarah keturunan Cina. Kumpulan ini terdiri dari beberapa kumpulan sub-etnik dan setiap satu dengan dialeknya tersendiri seperti Hokkien, Kantonis, Hakka dan Teochew.
Berbagai-bagai Dialek Cina di Malaysia
Dialek Hokkien
Terdapat dua varuasu kepada dialek Hokkien yang dituturkan di Malaysia: Hokkien Pulau Pinang dan Hokkien Selatan Malaysia. Hokkien Pulau Pinang berasal dari bandar Zhangzhou di China dan menyelitkan penggunaan perkataan Melayu dan Inggeris. Hokkien Selatan Malaysia pula berasaskan sebuah dialek yang dituturkan oleh orang-orang di bandar Quanzhou di China. Kebanyakan daripada perkataan dari Hokkien Pulau Pinang dan Hokkien Selatan Malaysia mempunyai persamaan antara satu sama lain, dan disebabkan itu, kedua-dua dialek kerap dirujuk sebagai Hokkien sahaja.
Hokkien Pulau Pinang kebanyakkannya digunakan oleh orang Cina Malaysia yang tinggal di negeri-negeri utara Semenanjung Malaysia, seperti Pulau Pinang, Kedah, Perlis, Kelantan, Terengganu dan bandar Taiping, Perak. Mereka yang tinggal di bahagian selatan Semenanjung Malaysia, seperti di bandar-bandar di Kalang, Melaka, Johor dan Kuching, mereka biasanya bertutur dalam dialek Hokkien Selatan Malaysia.
Dialek Kantonis
Dialek Kantonis merupakan cariasi kepada bahasa China yang berasal dari wilaya Guangzhou di tenggara China. Kantonis digunakan oleh kaum Cina Malaysia yng tinggal di kawasan tengah Semenanjung Malaysia, di bandar-bandar seperti Kuala Lumpur, Petaling Jaya, Subang Jaya, Seremban, Ipoh, Kampar dan Kuantan. Di samping itu, dialek Kantonis juga biasa ditutur di Daerah Sandakan di Sabah dan Daerah Mersing di Johor.
Dialek Hakka dan Teochew
Dialek Hakka agak serupa dengan bahasa Gan berbanding dengan bahasa Mandarin. Hakka ditutur oleh kaum Cina Malaysia yang tinggal di daerah-daerah utama di Sabah, seperti Kota Belud, Kota Kinabalu, Papar, Marudu, Kuna, Lahad Datu, Semporna dan banyak lagi. Sebaliknya, Teochew adalah dialek yang berasal dari timur Guandong, dan diturutkan oleh kaum Cina Malaysia yang tinggal di ibu negeri Johor, Johor Bahru.
Agama kaum Cina Malaysia
Hampir 86% kaum Cina Malaysia mengamalkan pemujaan leluhur, Buddhisme Mahayana, dan kehidupan seharian mereka sering dipengaruhi oleh falsafah Confucianisme. 11% daripada kaum Cina menganuti agama Kristian sementara baki yang lainnya ateis, beragama Islam, Hindu ataupun menganuti agama-agama lain.
Pengaruh Cina dalam Budaya Tempatan Malaysia
Seni Bina
Seni bina Cina di Malaysia terdiri daripada gaya tradisional Cina dan juga gaya Baba-Nyonya.
Traditional Seni bina Cina
Seni bina tradisional Cina menekankan kepada simetri, ruangan terbuka yang terlingkung, reka bentuk berdasarkan kepentingan tatatingkat, penegasan mendatar dan mematuhi prinsip kosmologi. Sebuah bangunan tradisional Cina mengekalkan simetri dan keseimbangan dengan menggabungkan ruang-ruang kosong yang dilingkungi oleh bangunan-bangunan yang bersambung dengan satu sama lain, sama ada secara terus atau menggunakan beranda. Tatatingkat juga penting dalam kompleks bangunan tradisional Cina, dan ditunjukkan dengan peletakan sesebuah bangunan dan kedudukan pintu-pintu.
Sebagai contoh, sebuah bangunan dengan pintu yang mengadap ke depan adalah lebih penting berbanding sebuah bangunan dengan pintu di sebelah tepi. Di samping itu, sebuah kompleks bangunan tradisional Cina mematuhi konsep kosmologi Cina seperti feng shui dan Taoisme dengan menggunakan simbol-simbol kekayaan dan kemakmuran, seperti buah-buahan dan haiwan seperti katak berkaki tiga. Berikut adalah senarai beberapa bangunan yang mematuhi seni bina tradisional Cina di Malaysia:
Tokong Thean Hou
Tokong Thean Hou didedikasikan kepada dewi lautan Cina, Mazu, dan terletak di Kuala Lumpur, Malaysia. Pembinaan tokong ini selesai pada tahun 1987, dan perasmiannya diadakan pada tahun 1989.
Alamat:
65, Persiaran Endah
Taman Persiaran Desa
50460, Kuala Lumpur
Nombor telefon: +603 2274 7088
Tokong Cheng Hoon Teng
Tokong Cheng Hoon Teng atau ‘Tokong Awan Pengampun’ telah dibina pada tahun 1646. Ia merupakan tokong Buddhis tertua di Malaysia dan didedikasikan kepada Dewi Belas Kasihan atau Kuan Yin.
Alamat:
25, Jalan Tokong
75200, Melaka
Nombor telefon: +606 282 9343
Tokong Xian Si She Ye
Tokong Xian Si She Ye telah dibina oleh Kapitan Yap Ah Loy pada tahun 1864. Tokong ini didedikasikan kepada Si Shi Ye dan Xian Shi Ye, dua kedewaan yang dipercayai telah membantu Kapitan Yap Ah Loy semasa Perang Saudara dan meningkatkan martabat dan status Kapitan tersebut.
Alamat:
14A, Lebuh Pudu City Centre
50050, Kuala Lumpur
Nombor telefon: +603 2078 9052
Seni bina Baba-Nyonya
Merentasi beberapa abad, kebudayaan Peranakan telah menciptakan gaya seni bina mereka sendiri yang unik. Salah satunya cirinya adalah penggunaan balai menyambut tetamu, balai leluhur, bilik tidur biasa, bilik tidur pengantin, dan dapur. Ciri-ciri unik yang lain adalah seperti lantai berwarna-warni, dan halaman dalam di tengah-tengah rumah untuk memberikan peredaran udara yang baik, membolehkan cahaya semula jadi masuk, dan menggalakkan hubungan sosial antara ahli keluarga. Untuk memahami lebih lanjut tentang gaya seni bina ini, yang dipanggil seni bina Baba-Nyonya, anda boleh mengunjungi Muzium Warisan Baba dan Nyonya di Melaka. Bandaraya Melaka sendiri telah diisytiharkan sebagai tapak Warisan Dunia UNESCO pada tahun 2008.
Muzium Warisan Baba dan Nyonya
Alamat:
No. 48 & 50 Jalan Tun Tan Cheng Lock
75200, Melaka
Nombor telefon: +606 283 1273
Emel: admin@babanyonyamuseum.com
Laman web: http://babanyonyamuseum.com
Waktu lawatan harian:
10am – 1:00pm (lawatan pagi terakhir 12 tengah hari)
2pm – 5:00pm (lawatan petang terakhir 4 petang)
Bahasa
Malaysia merupakan wadah tumpuan pelbagai latar belakang dan tradisi. Oleh sebab itu, bahasa Melayu, yang merupakan bahasa kebangsaan di Malaysia, banyak dipengaruhi oleh bahasa-bahasa lain, dan banyak perkataan-perkataan Melayu yang mempunyai sebutan yang sama berbanding dengan perkataan dalam bahasa lain. Walaupun kaum Cina ramai di Malaysia, namun kerumitan dialek Cina menyebabkan ia kurang memberi impak ke atas bahasa Melayu berbanding dialek India seperti Hindi dan Tamil. Namun, masih terdapat beberapa perkataan Melayu yang boleh disusur kembali kepada asal usul Cina:
Beberapa perkataan Melayu yang berasal dari perbendaharaan Cina:
No | Perkataan Melayu | Perkataan Inggeris | Perkataan Cina |
1. | kurma | date fruit | ko lo ma |
2. | cengkih | clove | chen chieh |
3. | pualam | marble | pa wan lam |
4. | kemukus | cubeb | ka mo ku su |
5. | intan | diamond | yin tan |
Perayaan kaum Cina Malaysia
Tahun Baru Cina
Tahun Baru Cina menandakan permulaan Kalendar Lunar Cina. Perayaan ini dipercayai merupakan acara yang paling disambut ramai dikalangan kaum Cina di seluruh dunia. Ia biasanya disambut antara 21 Januari dan 20 Februari menurut takwim Gregory.
Masyarakat Cina Malaysia kerap menyambut Tahun Baru Cina dengan mengunjungi dan meluangkan masa dengan kaum keluarga untuk berjamu, minum dan bergembira. Lazimnya, anggota keluarga yang sudah berkahwin akan memberikan wang yang diletakkan di dalam sampul berwarna merah yang dipanggil ‘ang pao’ (makna literalnya adalah sampul merah) kepada anggota keluarga yang belum berkahwin. Mereka yang tinggal di luar negara selalunya akan berusaha sedaya upaya untuk pulang ke kampung halaman untuk merayakan Tahun Baru Cina bersama keluarga mereka.
Di Malaysia, terdapat juga sebuah tradisi persembahan Tarian Singa semasa Tahun Baru Cina, terutamanya di hadapan kedai perniagaan milik Cina untuk memangil datang keuntungan dan kekayaan. Kepala singa yang digunakan dalam Tarian Singa Malaysia adalah unik, kerana ia diperbuat daripada rotan dan bukan buluh seperti tradisinya. Malaysia mengekspot kepala singa yang diperbuat dari rotan ke seluruh dunia.
Sambutan Tahun Baru Cina lazimnya berlangsung sehingga 15 hari setiap tahun. Dalam waktu itu, sahabat handai dan kaum keluarga berkumpul bersama untuk berjamu dan melambungkan Yee Sang; sejenis salad berwarna-warni mengikut gaya Teochew yang mengandungi isi ikan mentah, sayur-sayuran yang dicincang, dan sos khas, dengan menggunakan penyepit sebagai perlambangan kekayaan dan tuah yang akan mereka terima untuk tahun yang mendatang.
Di kalangan masyarakat Cina Hokkien Malaysia, terdapat juga adat resam untuk bersembahyang kepada Maharaja Jed, pada hari kesembilan Tahun Baru Cina. Mereka mengucapkan terima kasih kepadanya kerana melindungi dan menyelamatkan nenek moyang mereka sewaktu serangan oleh puak Mancu pada tahun 1652, dengan menawarkan persembahan tebu kepadanya. Satu lagi amalan yang unik kepada masyarakat Cina Malaysia ialah sambutan Hari Kekasih versi Cina, yang diadakan pada hari terakhir sambutan Tahun Baru, dan telah disambut oleh masyarakat di Pulau Pinang sejak 100 tahun. Pada hari itu, gadis-gadis yang belum berkahwin akan melontarkan buah oren mandarin yang tertulis nama mereka (dan pada zaman moden) nombor telefon, ke dalam sungai untuk mewakili hajat mereka untuk mencari suami yang sesuai. Pemuda yang masih tidak berkahwin pula, akan melontarkan pisang ke dalam sungai untuk mewakili hajat mereka untuk mencari isteri.
Perayaan Qingming
Perayaan Qingming disambut oleh masyarakat Cina Malaysia untuk memperingati nenek moyang yang telah mati dengan memberi penghormatan dan membersihkan kubur. Acara ini kebiasaannya akan berlangsung pada hari ke 15 selepas Ekuinoks Musim Bunga mengikut Kalendar Lunar Cina. Masyarakat Cina beragama Buddha, memberi persembahan setanggi dan makanan kepada yang mati di atas altar, atau membakar rumah, kereta, telefon bimbit, mainan, jam tangan dan barang-barang lain ‘alam baqa’, yang diperbuat dari kertas untuk kegunaan nenek moyang mereka di alam seterusnya.
Tanglung Perayaan Pertengahan Musim Luruh
Perayaan Pertengahan Musim Luruh disambut pada malam ke-15 dalam bulan kelapan menurut Kalendar Lunar Cina. Turut dikenali sebagai Perayaan Bulan, acara ini meraikan bulan penuh yang bersinar pada hari tersebut. Orang ramai meraikannya dengan memakan ‘Kuih Bulan’ Cina sambil menikmati cahaya bulan penuh bersama-sama keluarga. Ia juga merupakan peluang untuk mereka melahirkan kesyukuran untuk hasil tuaian yang baik atau sebarang perkara baik yang berlaku pada tahun itu. Tanglung-tanglung Cina yang cantik dinyalakan dan dibawa oleh kanak-kanak.
Pesta Perahu Naga
Pesta Perahu Naga, atau juga dikenali sebagai Pesta Duanwu, diadakan untuk memberi penghormatan kepada seorang cendiakawan bersejarah Cina, bernama Qu Yuan, yang dengan penuh berani telah melemaskan dirinya sendiri pada tahun 278 S.M. untuk menyuarakan kekecewaannya terhadap kerajaan yang korupsi. Lagenda menceritakan para nelayan mencari mayatnya dengan menaiki perahu, dan melontarkan bebola nasi ke dalam air untuk mencegah ikan-ikan dari memakan tubuh Qu Yuan. Para nelayan itu kemudiannya meletakkan nasi di dalam batang buluh sebelum melontarkannya ke dalam laut sebagai cara untuk memberitahu naga sungai tempatan bahawa nasi itu disediakan untuk Qu Yuan dan bukannya naga tersebut. Pesta Perahu Naga diadakan pada hari kelima dalam bulan kemia menurut Kalendar Lunar Cina.
Semenjak zaman Dinasti Tang (tahun 265-419 S.M.), Pesta Perahu Naga telah diraikan dengan perlumbaan perahu naga yang telah dilukis dan dihias indah dengan kepala naga di haluan perahu, seolah-olah keseluruhan perahu itu merupakan seekor naga. Perlumbaan perahu ini adalah untuk mengingati para nelayan yang telah berdayung di sungai untuk mencari mayat Qu Yuan.
Ia juga merupakan masa untuk menikmati ladu pulut berbentuk segitiga yang dibalut dengan daun buluh, yang dipanggil zongzi. Di bahagian tengah zongzi seringkali diisi inti daging atau sayuran.
Perlumbaan perahu naga telah dijalankan setiap tahun semenjak tahun 1979. Perayaan Perahu Naga Antarabangsa Pulau Pinang (PIDBF) telah menarik pernyertaan dari seluruh dunia untuk bertanding dalam acara tersebut. Perlumbaan Perahu Naga juga turut diadakan di tempat-tempat lain di Malaysia seperti Putrajaya, Melaka dan Sarawak.
Hari Wesak
Hari Wesak disambut dalam bulan keempat di dalam Kalendar Lunar Cina, pada hari bulan penuh. Perayaan ini memperingati kelahiran, pengcahyaan agung dan parinirvana Buddha Shakyamuni, dan pada hari tersebut; para penganut Buddha akan memberi derma kepada sami-sami, menghiaskan tempat pemujaan dengan bunga-bungaan dan cahaya, dan menahan diri dari memakan daging.
Lokasi Berhubungkait dengan Masyarakat Cina Malaysia
Banyak tempat-tempat terkenal yang berhubungkait dengan budaya masyarakat Cina Malaysia terletak di bandar George Town, Pulau Pinang, yang menempatkan banyak tanda tempat kebudayaan dan bersejarah. Pada tahun 2008, George Town telah tersenarai sebagai Tapak Warisan Dunia UNESCO atas usahanya untuk memelihara pelbagai kebudayaan di Malaysia. Terdapat beberapa tempat terkenal di George Town yang berhubungkait dengan warisan Cina seperti Tokong Dewi Belas Ihsan (Goddess of Mercy), Rumah Agam Cheong Fatt Tze, Kongsi Leong San Tong Khoo dan Rumah Agam Peranakan Pulau Pinang.
Tokong Dewi Belas Ihsan
Tokong Dewi Belas Ihsan, atau juga dikenali sebagai Tokong Kong Hock Keong atau Kuan Yin Teng, telah dibina pada kurun ke-19 oleh masyarakat Cina Malaysia dari keturunan Hokkien dan Kantonis untuk memperingati Dewi Belas Ihsan, Kuan Yin. Tokong Kong Hock Keong merupakan tokong Buddhis Cina yang tertua di Malaysia, yang juga turut menarik kunjungan penganut Taois dan Konfusianisme, terutamanya pada malam sebelum Tahun Baru Cina. Tokong ini juga dipenuhi dengan penganut yang mahu memberi penghormatan kepada Kuan Yin pada hari kelahirannya, yang jatuh pada hari ke-19 dalam bulan kedua qamari mengikut Kalendar Lunar Cina. Tokong ini juga menempatkan kedewaan lain seperti Tua Pek Kong, Hor Ya dan Tai Sui.
Tokong Dewi Belas Ihsan ini terletak di tengah-tengah George Town. Jika anda bermula dari Lebuh Chulia, berjalan ke arah Kuil India sehingga anda tiba ke Jalan Masjid Kapitan Keling, kira-kira lima minit perjalanan dari Tokong Dewi Belas Ihsan.
Tokong Dewi Belas Ihsan
Alamat:
Jalan Masjid Kapitan Keling
George Town
10200, Pulau Penang
Cheong Fatt Tze (Rumah Agam Biru)
Rumah Agam Cheong Fatt Tze, juga dikenali sebagai Rumah Agam Biru (The Blue Mansion) telah dibina pada tahun 1880an oleh seorang ahli perniagaan Cina Hakka yang kaya, bernama Cheong Fatt Tze. Rumah Agam berwarna biru nila ini telah dibina untuk menempatkan pejabatnya serta ahli keluarganya yang ramai. Pada asalnya Rumah Agam Cheong Fatt Tze mempunyai 38 buah bilik, lima halaman pagar dalaman yang diturap dengan lantai granit dan 220 buah tingkap ram gothik.
Rumah agam ini kemudiannya telah terbiar sebelum ditukar menjadi sebuah hotel butik mewah pada tahun 1990an. Disebabkan keindahannya, Rumah Agam Cheong Fatt Tze telah memenangi beberapa anugerah, seperti Anugerah Seni Bina Kebangsaan Malaysia untuk Pemuliharaan pada tahun 1995, Anugerah Pemuliharaan Warisan Paling Cemerlang UNESCO pada tahun 2000, Anugerah Merit Tarikan Pelancong Terbaik oleh Kementerian Kesenian, Kebudayaan dan Perlancongan pada tahun 2003, Anugerah Kecemerlangan ASEANTA 2004 oleh Usaha Pemeliharaan Kebudayaan ASEAN, dan Hotel Butik Terbaik 2008 oleh Expatriate Lifestyle. Selain menjadi hotel butik mewah, pengunjung masih boleh melihat sebahagian daripada bilik-bilik yang telah dipelihara di rumah agam ini melalui lawatan selama 45 minit yang berharga RM16.
Cheong Fatt Tze (Rumah Agam Biru)
Alamat:
14 Leith Street
George Town,
10200, Pulau Penang
Nombor telefon: +604 262 0006
Laman web: http://www.cheongfatttzemansion.com
Kongsi Leong San Tong Khoo
Kongsi Leong San Tong Khoo telah dibina pada tahun 1851 sebagai rumah suku untuk keluarga Khoo yang telah berhijrah dari Selatan China ke Melaka. Keluarga Khoo merupakan sebahagian daripada suku Leong San Tong (Dewan Naga Gunung) dari kampung suku Sin Kang, di wilayah Fujian.
Pada tahun 1906, keluarga Khoo telah membuna tokong suku untuk menempatkan kedewaan utama suku tersebut serta batu bersurat pusaka. Walaupun Kongsi Leong San Tong Khoo tidak lagi berfungsi sebagai sebuah kampung suku, ia kini terkenal sebagai mercu tanda perlancongan di George Town. Pelbagai acara telah dijalankan di Kongsi Leong San Tong Khoo, seperti:
- An Evening of Light di Kongsi Leong San Tong Khoo – sebuah acara bulanan di mana semua lampu-lampu dihidupkan untuk memberi laluan kepada pelbagai persembahan kebudayaan.
- Combat Carnivale di Khoo Kongsi – pertandingan seni mempertahankan diri di kawasan warisan kebudayaan yang dijalankan secara ad hoc.
- Pelbagai persembahan lakonan dan drama
- Pameran Seni
Kongsi Leong San Tong Khoo
Alamat:
18 Cannon Square
10200, Pulau Penang
Nombor telefon: +604 261 4609
Emel: info@khookongsi.com.my
Laman web: http://www.khookongsi.com.my
Waktu lawatan: Isnin – Ahad dari jam 9.30 pagi hingga 5.00 petang
Bayaran masuk:
Dewasa: RM 10/ seorang.
Kanak-kanak: antara umur 5 – 12 tahun: RM1 seorang. Kanak-kanak dibawah umur lima tahun masuk secara percuma.
Rumah Agam Peranakan Pulau Pinang
Rumah Agam Peranakan Pulau Pinang, menempatkan pameran berskala besar barangan antik, berserta seni dan seni bina yang memaparkan kemewahan warisan Peranakan. Rumah Agam Peranakan Pulau Pinang telah mereka semula bentuk kebiasaan rumah Baba-Nyonya berdasarkan rekaan rumah Kapitan Cina Chung Keng Kwee (tahun 1821 – 1901). Rumah agam yang baru dibaikpulih ini menonjolkan panel-panel ukiran kayu Cina berserta lantai dengan gaya Inggeris dan kerja besi diinspirasikan dari gaya Scotland.
Rumah Agam Peranakan Pulau Pinang
Alamat:
29 Church Street
10200, Pulau Penang
Nombor telefon: +604 264 2929
Laman web: http://pinangperanakanmansion.com/
Waktu lawatan: Isnin – Ahad dari jam 9.30 pagi hingga 5.00 petang
Bayaran masuk: Bayaran masuk adalah RM20 seorang, Kanak-kanak di bawah umur enam tahun tidak perlu membayar bayaran masuk.
Tempat penginapan di George Town, Pulau Pinang
Bagi mereka yang berminat untuk ke George Town untuk mengunjungi tempat-tempat terkenal masyarakat Cina Malaysia boleh memilih penginapan dengan gaya Peranakan. Amat mudah untuk mencari penginapan yang menepati citarasa anda di dalam talian, tetapi disini terdapat beberapa cadangan:
Cheong Fatt Tze – Rumah Agam Biru
Alamat:
14, Lebuh Leith
George Town
10200 Pulau Penang
Telefon: +604 262 0006
Emel: reservations@cheongfatttzemansion.com
Laman web: http://www.cheongfatttzemansion.com
Rumah Agam Peranakan Jawi
Alamat:
153 Hutton Lane,
George Town
10050, Pulau Penang
Nombor telefon: +604 218 9858
Emel: info@jawiperanakanmansion.com
Laman web: https://www.georgetownheritage.com/jawi-peranakan-mansion/
Hotel Yeng Keng
Alamat:
362, Lebuh Chulia
George Town
10200, Pulau Penang
Telefon: +604 262 2177
Emel: reservations@yengkenghotel.com.my
Laman web: http://yengkenghotel.com.my
Masakan Cina di Malaysia
Terdapat banyak restoran Cina di Malaysia yang memenuhi permintaan penduduk Cina tempatan di Malaysia. Masakan Nyonya, yang dipengaruhi oleh masakan India dan Melayu, merupakan kegemaran tempatan. Masakan Nyonya selalunya mengandungi bahan-bahan seperti santan kelapa, lengkuas, buah keras, daun kesum, daun pandan, belacan, jus asam jawa, serai, bunga kantan, sengkuang dan banyak lagi bahan-bahan tempatan Malaysia. Beberapa contoh masakan Cina Malaysia adalah seperti Char Kway Teow Pulau Pinang, Mee Hokkien Lembah Klang, Bak Kut Teh, Yong Tau Fu Ampang, Asam Laksa, Ayam Pongteh, Assam Babi, Lontong Cap Go Meh, Kiam Chye Boey dan Laksa Lemak.
Senarai restoran Cina yang terkenal di Malaysia:
Restoran Hakka
Alamat:
90, Jalan Raja Chulan
50200, Kuala Lumpur
Nombor telefon: +603 2143 1908
Waktu operasi: 12.00 tengahari – 3.00 petang dan 6.00 petang – 11.30 malam
Shang Palace, Shangri-La Hotel
Alamat:
11, Jalan Sultan Ismail
50250, Kuala Lumpur
Nombor telefon: +603 2074 3904
Waktu operasi: 12:00 petang – 02:30 petang dan 06:30 petang – 10:30 malam
Xin Cuisine
Alamat:
2, Jalan Sultan Ismail
50250, Kuala Lumpur
Nombor telefon: +603 2144 2200
Waktu operasi: 11:30 pagi – 02:30 petang dan 06:30 petang – 11:00 malam
Rumah Peranakan
Alamat:
107, Jalan Tun Tan Cheng Lock
75200, Melaka
Nombor telefon: +606 284 5001
Waktu operasi: Makan Tengahari dan Makan Malam
Old China Café
Alamat:
11, Jalan Bailis Polis
50000, Kuala Lumpur
Nombor telefon: +603 2072 5915
Waktu operasi: 11:30 pagi – 10:30 malam
Sri Nyonya
Alamat:
14, Jalan 22/49
46300, Petaling Jaya, Selangor
Nombor telefon: +603 7875 1031
Waktu operasi: 12:00 petang – 2:30 petang dan 6:00 petang – 9:30 malam
Tokoh-tokoh terkenal berketurunan Cina
Tokoh Sejarah
Kapitan China Chung Keng Quee (1821 – 1901)
Chung Keng Quee telah dilahirkan di vila Xin Cun di daerah Cheng Sheng di Guandong, China kepada sebuah keluarga petani suku Hakka. Dia telah mengembara ke Tanah Melayu British pada tahun 1841 untuk memenuhi hajat ibunya untuk mencari bapa dan abangnya yang hilang. Chung Keng Quee akhirnya menetap di Tanah Melayu British selepas menemui bapa dan abangnya, yang telah berjaya menajalankan perniagaan di negara ini. Dia menjadi jutawan dermawan yang terkenal; membawa pembaharuan dalam industri perlombongan bijih timah, and menjadi ketua kepada sebuah persatuan rahsia Cina di Tanah Melayu British bernama Hai San. Beliau kemudiannya telah mengasaskan dan mentadbir bandar Taiping di Perak, dan telah dilantik oleh pihak British untuk menjadi seorang Kapitan Cina pada tahun 1877, satu jawatan penting yang diberi kepada ketua komuniti Cina di Asia Tenggara.
Kapitan Cina Yap Ah Loy (1837 – 1885)
Yap Ah Loy telah dilahirkan pada 14 Mac, 1837 kepada sebuah keluarga Cina Hakka di Guandong, China. Pada tahun 1854, Yap Ah Loy telah belayar ke British Malaya melalui Macau. Walaupun dia mendapati tempat itu sangat menarik kerana ia kelihatan sangat berbeza dari kampung halamannya namun dia ingin pulang ke China. Namun takdir tidak disangka-
sangka, kerana dia telah kehilangan wangnya dan tidak dapat pulang. Sebaliknya dia bekerja sebagai seorang pelombong bijih timah dan peniaga kecil-kecilan. Untunglah, kawan baiknya, Liu Ngim Kong, telah menjadi Kapitan Cina yang kedua bagi Kuala Lumpur pada tahun 1862. Yap Ah Loy bekerja dengan Liu Ngim Kong sebagai orang kepercayaannya dan kemudiannya telah menggantikannya sebagai Kapitan Cina yang ketiga bagi Kuala Lumpur dan telah memantau peneroka Cina di kawasan itu. Sewaktu pentadbirannya, dia telah menyokong seorang pemerintah tempatan bernama Tunku Kudin di dalam Perang Saudara Selangor dari tahun 1867 hingga 1873. Di samping itu, dia juga merupakan seorang ahli perniagaan dengan pelbagai kepentingan yang telah berjaya mengumpulkan sejumlah harta kekayaan yang besar. Yap Ah Loy telah dihargai kerana membangunkan kawasan-kawasan moden Kuala Lumpur, seperti di Brickfields.
Tokoh Perniagaan
Datuk Jimmy Choo
Datuk Jimmy Choo merupakan seorang pereka fesyen berketurunan Cina Malaysia yang berpangkalan di London. Dia amat terkenal dengan kasut buatan tangan jenamanya sendiri yang berkualiti tinggi. Jimmy Choo telah dilahirkan pada 15 November 1948 di Goerge Town, Pulau Pinang kepada sebuah keluarga Cina Malaysia yang mempunyai perniagaan membuat kasut. Dia dikatakan telah membuat kasut pertamanya seawal umur 11 tahun. Sebagai orang lama dalam industri fesyen, Jimmy Choo telah memenangi berbagai anugerah, seperti anugerah The World’s Outstanding Malaysian Designer pada tahun 2011, dan anugerah You Bring Charm to the World pada tahun 2012. Selain daripada kasut atasan, Jimmy Choo Ltd juga menghasilkan pakaian sedia pakai dan juga beg tangan.
Zang Toi
Zang Toi merupakan seorang pereka Malaysia yang berbakat dan telah memenangi pelbagai anugerah seperti anugerah Mouton-Cadet Young Designers Award dan The International Centre in New York’s Award of Excellence. Dia telah dianugerahkan darjah kebesaran oleh Sultan Kelantan pada tahun 1997. Rekaan Zang Toi boleh didapati di gedung-gedung atasan antarabangsa seperti Nordstrom dan di Butik Zang Toi di Malaysia.
Tan Sri Dato’ Seri Vincent Tan Chee Yioun
Tan Sri Dato’ Seri Vincent Tan Chee Yioun merupakan seorang jutawan swajaya yang telah dilahirkan pada tahun 1952. Vincent Tan merupakan Pengerusi kepada syarikat bernilai multi-bilion, Berjaya Corp., yang merupakan sebuah konglomerat yang meliputi hartanah, tempat peranginan, golf dan perjudian. Di samping itu, dia juga telah melabur dan memiliki kepentingan di dalam beberapa buah pasukan bola sepak anyatabangsa seperti Cardiff City Football Club, sebuah kelab bola sepak Bosnia bernama FK Sarajevo, dan sebuah pasukan bola sepak Belgium bernama KV Kortrijk. Menurut majalah Forbes, Vincent Tan adalah individu ke-17 terkaya di Malaysia pada tahun 2016.
Kesenian dan Hiburan
Amber Chia
Amber Chia merupakan seorang peragawati dan pelakon Malaysia. Dia dilahirkan pada 14 Disember 1981, di Teluk Intan, Malaysia. Walau bagaimanapun, disebabkan kesempitan kewangan, Amber Chia telah diserahkan ke bawah jagaan ibubapa angkat di usia muda lapan tahun. Dia terpaksa meninggalkan pendidikan formal sewaktu berusia 15 tahun dan mengambil beberapa kerja untuk menyara keluarganya. Nasib mula menyebelahinya selepas dia berpindah ke Kuala Lumpur untuk berkerja sebagai seorang peragawati.
Kejayaan besar pertamanya di dalam dunia fesyen adalah apabila memenangi pencarian Guess Watches Timeless Beauty International Model Search pada tahun 2004. Semenjak itu, kariernya telah terlancar dan dia menjadi semakin terkenal. Amber Chia telah dipilih oleh Victoria Beckham sebagai model utama bagi koleksi sedia pakai musim Luruh/Sejuk Victoria Beckham pada tahun 2009. Dalam karier peragaan dan filemnya selama 15 tahun, dia telah tampil dalam lebih 200 muka utama majalah, memperaga di enam buah benua, menjadi duta jenama kepada lebih kurang 30 buah jenama berasingan, membintangi filem dan menulis dua buah buku. Kejayaannya yang terkini adalah pembukaan sekolah peragaan dan kecantikannya sendiri yang diberi nama Amber Chia Academy.
Tan Sri Dato’ Seri Michelle Yeoh Choo-Kheng
Tan Sri Dato’ Seri Michelle Yeoh Choo-Kheng, juga dikenali sebagai Michelle Yeoh, merupakan seorang pelakon terkenal yang berketurunan Hokkien. Dia telah dilahirkan pada 6 Ogos 1962 di Ipoh, Malaysia. Di samping merupakan bekas pemenang pertandingan ratu cantik Miss Malaysia Beauty, Michelle Yeoh juga terkenal dalam melakukan aksi lasaknya sendiri di awal kariernya di samping Jackie Chan. Dia telah berlakon dalam beberapa buah filem besar seperti ‘Yes, Madam’ pada tahun 1986, ‘Tomorrow Never Dies’ pada tahun 1998, ‘Crouching Tiger, Hidden Dragon’ pada tahun 2001 dan ‘Reign of Assassins’ pada tahun 2011. Pada tahun 1997, Michelle Yeoh telah disenaraikan oleh majalah People Magazine sebagai salah seorang daripada ’50 Individu Tercantik di Dunia’ dan telah tersenarai oleh majalah yang sama sebagai salah seorang daripada ’35 Jelitawan Filem Sepanjang Masa’ di atas gabungan unik kecantikan dan keberaniannya.
Fish Leong
Fish Leong merupakan penyanyi berbangsa Cina Malaysia berketurunan Kantonis. Dia telah dilahirkan di Negeri Sembilan pada 16 Jun 1978. Dia telah meraih kejayaan di Taiwan, China, Hong Kong, Malaysia, Singapura dan Jepun. Dia sangat terkenal dengan lagu-lagu cintanya.
Ahli Politik
Tan Sri Peter Chin Fah Kui
Tan Sri Peter Chin Fah Kui merupakan seorang ahli politik berbangsa Cina Malaysia dari keturunan Hakka yang telah dilahirkan pada 31 Ogos 1945 di Kuching, Sarawak. Tan Sri Peter merupakan orang lama dalam dunia politik Malaysia. Dia telah pernah menjawat beberapa jawatan penting dalam kerajaan Malaysia, termasuk bertugas sebagai Menteri Perusahaan Perladangan dan Komuniti Malaysia dari tahun 2004 hingga 2008, menjadi ahli Parlimen Malaysia bagi Miri dari tahun 1990 hingga 2013, bertugas sebagai Presiden Parti Rakyat Bersatu Sarawak dari tahun 2011 hingga 2014, dan Menteri Tenaga, Teknologi Hijau dan Air dari tahun 2008 hingga 2013.
Tan Sri Dato’ Seri Chor Chee Heung
Tan Sri Dato’ Seri Chor Chee Heung merupakan seorang ahli politik berbangsa Cina Malaysia dari keturunan Kantonis yang telah dilahirkan pada 15 Mac 1955 di Alor Setar. Dia merupakan ahli Parlimen Malaysia bagi Alor Setar, Kedah dari tahun 1990 hingga 2013, dan telah bertugas sebagai Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan Malaysia dari tahun 2010 hingga 2013. Di samping itu, Tan Sri Dato’ Seri Chor Chee Heung merupakan timbalan presiden Persatuan Cina Malaysia.
Tan Sri Dr. Koh Tsu Koon
Tan Sri Dr. Koh Tsu Koon merupakan seorang ahli politik berbangsa Cina Malaysia yang telah dilahirkan pada 26 Ogos 1949 di Pulau Pinang. DIa telah menyertai sebuah parti politik yang bernama Parti Gerakan Rakyat Malaysia pada tahun 1982. Dia merupakan pembantu khas dan juga setiausaha politik untuk bekas Ketua Menteri Pulau Pinang, Lim Chong, dari tahun 1986 hingga 1990. Dia telah berkhidmat sebagai Ketua Menteri Pulau Pinang ketiga dari tahun 1990 hingga 2008 dan Presiden keempat bagi Parti Gerakan Rakyat Malaysia dari tahun 2006 hingga 2013.
Ahli Sukan
Dato’ Lee Chong Wei DSPN DB DCSM
Dato’ Lee Chong Wei DSPN DB DCSM merupakan seorang pemain badminton berbangsa Cina Malaysia yang telah dilahirkan pada 21 Oktober 1982 di Bagan Serai, Perak. Dia telah dianggap sebagai wira negara oleh Perdana Menteri Malaysia, Datuk Seri Najib Tun Razak, di atas kejayaan luar biasanya sebagai seorang olahragawan Malaysia. Dia dianggap sebagai pemain badminton nombor satu di dunia dari 21 Ogos 2008 hingga 14 Jun 2012 selama 199 minggu beturut-turut.
Dia juga telah memenangi berbagai-bagai anugerah, seperti Anugerah Olahragawan Pulau Pinang (sebanyak tujuh kali), Anugerah Olahragawan Negara (sebanyak empat kali), Anugerah Pemain Terbaik BWF (sebanyak empat kali), Anugerah Perdana Piala TYT (sebanyak tiga kali), Anugerah Olympian Negara (sebanyak tiga kali), Anugerah Persatuan Penulis-penulis Sukan Malaysia (SAM), dan Ikon Paling Popular Televisyen oleh Radio Televisyen Malaysia (RTM).
Cheong Jun Hoong
Cheong Jun Hoong merupakan seorang ahli sukan terjun berbangsa Cina Malaysia. Dia bersama dengan Pandelela Rinong merupakan pasangan wanita pertama yang berjaya memenangi pingat perak di dalam acara 10 meter platform seirama dalam sukan Olimpik 2016 di Rio de Janeiro.
Sumber Maklumat:
- https://en.wikipedia.org/wiki/Malaysian_Chinese
- http://www.pinangperanakanmansion.com.my
- http://www.cheongfatttzemansion.com
- https://en.wikipedia.org/wiki/Zheng_He
- http://www.malacca.ws/attractions/bukit-cina.htm
- http://babanyonyali.weebly.com
- https://en.wikipedia.org/wiki/Chinese_Civil_War
- https://en.wikipedia.org/wiki/Sabah
- https://en.wikipedia.org/wiki/Shenism_in_Southeast_Asia#Malaysia
- https://en.wikipedia.org/wiki/Chung_Keng_Quee
- https://en.wikipedia.org/wiki/Yap_Ah_Loy
- https://www.britannica.com/biography/Tan-Cheng-Lock
- https://en.wikipedia.org/wiki/Tan_Cheng_Lock
- http://melayuonline.com/eng/culture/dig/1707/malay-language-and-chinese-influence
- https://ariel0806.wordpress.com/2016/05/26/the-baba-nyonya-achitecture-courtyard-as-a-functional-and-spatial-feature-in-the-house/
- http://www.khookongsi.com.my
- https://en.wikipedia.org/wiki/Culture_of_Malaysia#Architecture
- https://en.wikipedia.org/wiki/Yusheng
- http://malaysia.com/mid-autumn-festival-event.html
- http://go2travelmalaysia.com/tour_malaysia/5moon.htm
- http://www.chinahighlights.com/festivals/dragon-boat-festival-food.htm
- https://shewalkstheworld.com/2015/09/12/mynns-top-10-historical-buildings-to-visit-in-georgetown-penang/
- http://www.wonderfulmalaysia.com/attractions/goddess-of-mercy-temple-georgetown-penang.htm
- https://en.wikipedia.org/wiki/Cheong_Fatt_Tze_Mansion
- https://en.wikipedia.org/wiki/Khoo_Kongsi
- https://theculturetrip.com/asia/malaysia/articles/chinese-malay-fusion-malaysia-s-best-nyonya-restaurants/
- https://en.wikipedia.org/wiki/Peranakan_cuisine
- https://en.wikipedia.org/wiki/Amber_Chia
- https://en.wikipedia.org/wiki/Michelle_Yeoh
- https://en.wikipedia.org/wiki/Jimmy_Choo
- https://en.wikipedia.org/wiki/Vincent_Tan
- https://en.wikipedia.org/wiki/Koh_Tsu_Koon
- https://en.wikipedia.org/wiki/Chor_Chee_Heung
- https://en.wikipedia.org/wiki/Peter_Chin_Fah_Kui
- https://en.wikipedia.org/wiki/Lee_Chong_Wei
Untuk maklumat and lebih menarik:
- Pesta Perahu Naga: Gabungan Budaya Tradisional dan Moden
- Kaum India di Malaysia
- Pakaian Tradisional Malaysia
- Sistem Beraja di Malaysia
- Baba dan Nyonya
- Hari Guan Yin
- Hari Wesak di Malaysia
- Perayaan Gawai Dayak
- 25 Makanan Terlazat Di Malaysia
- Thaipusam – Perayaan Dewa Muruga
Please support us so that we can continue to bring you more Dharma:
If you are in the United States, please note that your offerings and contributions are tax deductible. ~ the tsemrinpoche.com blog team
DISCLAIMER IN RELATION TO COMMENTS OR POSTS GIVEN BY THIRD PARTIES BELOW
Kindly note that the comments or posts given by third parties in the comment section below do not represent the views of the owner and/or host of this Blog, save for responses specifically given by the owner and/or host. All other comments or posts or any other opinions, discussions or views given below under the comment section do not represent our views and should not be regarded as such. We reserve the right to remove any comments/views which we may find offensive but due to the volume of such comments, the non removal and/or non detection of any such comments/views does not mean that we condone the same.
We do hope that the participants of any comments, posts, opinions, discussions or views below will act responsibly and do not engage nor make any statements which are defamatory in nature or which may incite and contempt or ridicule of any party, individual or their beliefs or to contravene any laws.
Please enter your details